Dowiedz się, jak używać produktów Mobil™, aby dbać o swój pojazd, utrzymywać czystość i niezawodne działanie silnika.

Olej silnikowy ulega rozpadowi wraz z upływem czasu. Gdy to następuje, traci on skuteczność i nie w pełni chroni silnik.

Oprócz smarowania części silnika będących w ruchu, zadaniem oleju silnikowego jest odprowadzanie z tłoków i cylindrów produktów ubocznych spalania. Jego zadaniem jest również uporanie się z niewielkimi ilościami wody, która tworzy się podczas ogrzewania i ochładzania się silnika, oraz zbieranie zabrudzeń i kurzu dostających się do silnika przez układ dolotowy. Ponadto neutralizuje on kwasy powstające w reakcji wody z innymi zanieczyszczeniami. Czasem występują nawet przecieki paliwa (rozcieńczenie paliwa) lub płynu do chłodnic, które dostają się do układu olejowego.

Podczas eksploatacji samochodu następuje stały wzrost poziomu zanieczyszczenia oleju silnikowego. Olej przepływa przez filtr oleju, który zatrzymuje cząsteczki zanieczyszczeń. Po pewnym czasie zużyciu ulegają jednak dodatki uszlachetniające w oleju i sam olej zaczyna ulegać degradacji (utlenienia się lub zagęszcza). Wówczas olej nie spełnia dalej swojej roli i konieczna jest jego wymiana.

Tempo w jakim postępuje zanieczyszczanie się oleju i degradacja dodatków uszlachetniających zależy od wielu zmiennych. Jedną z nich są warunki jazdy, które mogą być bardzo różne i mają bezpośredni wpływ na użyteczną trwałość oleju. Do innych czynników należą: precyzja działania zapłonu, wtrysku paliwa lub regulacje gaźnika, działanie oczyszczania układu powietrza i ogólny stan mechaniczny silnika.

Olej należy wymienić zanim osiągnięty poziom zanieczyszczenia zacznie grozić uszkodzeniem silnika. Ponieważ samemu kierowcy trudno jest określić, kiedy poziom zanieczyszczenia jest za wysoki, producenci oleju podają zalecany okres wymiany oleju. Zalecenia te są różne zależnie od rocznika, modelu i producenta. Zalecana częstość i maksymalny dopuszczalny przebieg do wymiany mogą również być uzależnione od trybu eksploatacji danego samochodu. Częstsze wymiany zaleca się w przypadku eksploatacji w trudnych warunkach.

Inżynierowie prowadzą prace mające na celu ustalenie optymalnej lepkości oleju w zależności od obciążenia i prędkości eksploatacyjnej. Tworzą kompozycję, starając się zrównoważyć olej "lżejszy" - o niskiej lepkości — który stawia niewielki opór będących w ruchu części, przyczyniając się do oszczędności paliwa i skutecznie umożliwiając przenoszenie mocy — z olejem "cięższym"- o wyższej lepkości, który stawia opór przed wypychaniem go z obszaru styku dwu trących powierzchni metali.

Czynnikiem komplikującym opracowanie optymalnego składu jest fakt, że lepkość oleju ulega zmianie wraz ze zmianą temperatury — warstwa oleju staje się cieńsza, gdy jest gorąco, a grubsza, gdy jest zimno. Przy niskich temperaturach pożądane jest, aby olej silnikowy zaczął szybko krążyć (nie "gęstniał" za bardzo ani nie przybierał postaci żelu). W wyższych temperaturach chodzi o to, aby olej silnikowy nie ulegał zbytniemu "rozrzedzeniu", co mogłoby doprowadzić do styczności metalu z metalem. Dlatego właśnie inżynierowie opracowali wielosezonowe oleje silnikowe.

Lepkość jest miarą oporu cieczy przy płynięciu. Ciecz o niskiej lepkości płynie łatwo i często jest określana jako „rzadka”. Przykładem cieczy o stosunkowo niskiej lepkości jest woda. Ciecz o wysokiej lepkości często określana jest jako „gęsta”. Syrop klonowy stanowi przykład cieczy o stosunkowo wysokiej lepkości.

Jeśli chmura ma niebieski lub niebieskoczarny kolor, może to oznaczać, że razem z paliwem spala się olej. Możliwą przyczyną mogą być zużyte pierścienie tłokowe i luzy w układzie tłok- pierścienie-cylinder lub zbyt niska lepkość oleju.

Jeśli chmura ma kolor czarny, oznacza to, że spalany jest nadmiar paliwa.

Jeśli chmura jest biała, może to być wilgoć znajdująca się w zimnym silniku i układzie wydechowym. Jeśli dymu jest dużo i dymienie jest długotrwałe, możliwe, że mamy do czynienia z wewnętrznym wyciekiem płynu do chłodnic.

Klasyfikacja olejów silnikowych jest obecnie oznaczana dwuliterowym kodem. Kategorie oleju do silników benzynowych rozpoczynają się od litery S (pierwotnie oznaczającej „Spark Ignition” czyli oleje do silników o zapłonie iskrowym, obecnie S kojarzymy z „Serwisem”). Kategorie oleju do silników wysokoprężnych rozpoczynają się od litery C (pierwotnie oznaczającej „Compression Ignition” czyli oleje do silników o zapłonie samoczynnym, obecnie C kojarzymy z pojęciem „Commercial” — handlowy).

Druga litera stanowi kolejne oznaczenie ulepszonego poziomu jakości osiąganego z upływem czasu. Innymi słowy, gdy ustanawiany jest nowy branżowy poziom jakości, używana jest kolejna litera alfabetu (SJ zastępuje więc SH). Litery „I” i „K” celowo pominięto, aby wyeliminować możliwość pomyłki z innymi powszechnie stosowanymi oznaczeniami.

Wskaźnik lepkości (VI) jest miarą względnej zmiany lepkości oleju w pewnym zakresie temperatur. Im WYŻSZY wskaźnik lepkości, tym MNIEJSZA zmiana lepkości oleju w pewnym zakresie temperatur. Wskaźnik lepkości nie jest związany z lepkością rzeczywistą ani lepkością SAE. Stanowi miarę tempa zmiany lepkości.

Wskaźnik lepkości zwykle służy jedynie jako orientacyjne wskazanie. Rzeczywiste parametry eksploatacyjne będące wynikiem badań pompowalności oleju silnikowego w niskiej temperaturze i badań zużycia w wysokiej temperaturze są lepszymi wyznacznikami dobrych parametrów eksploatacyjnych w silniku.

Ogólnie rzecz biorąc, oleje uniwersalne (0W-40, 10W-30 itd.) mają wyższe wskaźniki lepkości. Oleje jednosezonowe (SAE 30, 40 itd.) mają niższe wskaźniki lepkości.

Światełko ostrzegawcze oleju może zaświecić się z wielu powodów. Niektóre z nich to: niski poziom oleju, awaria pompy oleju, awaria czujnika ciśnienia oleju, zablokowany układ olejowy, nadmierne spienianie się oleju i wiele innych przyczyn. We wszystkich przypadkach należy wyłączyć silnik najszybciej jak to możliwe bez stwarzania dodatkowego zagrożenia. Dalsza eksploatacja silnika przy niskim ciśnieniu oleju może spowodować poważne uszkodzenie silnika.